ជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្ដូរនៃការផ្ដោតអារម្មណ៍នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងការផ្លាស់ប្ដូរនៃខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក ការចេញទៅក្រៅប្រទេសទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍កំពុងក្លាយជាជម្រើសដ៏ពេញនិយមមួយសម្រាប់អ្នកវិនិយោគសកលនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលជាដំបន់សេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនលឿនបំផុត។ តំបន់នានាក្នុងពិភពលោកមានគុណសម្បត្តិទីតាំងតែមួយគត់ ភាគលាភប្រជាសាស្ត្រដ៏ធំ គោលនយោបាយវិនិយោគអនុគ្រោះ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់សកម្មទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើនឡើងដើម្បីចាត់ទុកវាជាទិសដៅពេញចិត្តក្នុងការពង្រីកទីផ្សារក្រៅប្រទេស។
ក្នុងនាមជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចលឿនបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ កម្ពុជាកំពុងក្លាយជាជម្រើសមួយក្នុងចំណោមជម្រើសដំបូងសម្រាប់លារផ្ទេរឧស្សាហកម្មទៅកាន់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយសារទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនបានសាយភាយទីផ្សារអាស៊ានគោលនយោបាយវិនិយោគបរទេសបើកចំហខ្ពស់ គោលនយោបាយវិនិយោគមិត្តភាព និងការអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័ស។
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្រុមហ៊ុននៅក្រៅប្រទេសកាន់តែច្រើនកំពុងផ្តោតលើប្រទេសកម្ពុជាហើយចាត់ទុកវាជាចំណុចចាប់ផ្ដើមដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្លង់យុទ្ធសាស្ត្ររបស់ពួកគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងសូម្បីតែពិភពលោកដែលមានមូលដ្ឋាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបានសាយភាយដល់ទីផ្សារអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងមូល ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងបង្កើនល្បឿនដើម្បីក្លាយជាស្ពានអាស៊ីអាគ្នេយ៍!
១.ទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រ ពង្រីកទីផ្សារអាស៊ាន
ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅកណ្ដាលអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាប់នឹងប្រទេសវៀតណាម ថៃ និងឡាវវាមានអត្ថប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការសាយភាយទីផ្សារអាស៊ានទាំងមូលនិងតភ្ជាប់ទៅទីផ្សារពិភពលោក។
តាមទស្សនៈនៃការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់កម្ពុជាស្ថិតក្នុងតំបន់ស្នូលនៃអនុតំបន់មេគង្គ (GMS) ហើយអាចប្រើប្រាស់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ដើម្បីតភ្ជាប់ប្រទេសជិតខាងតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចឆ្លងព្រំដែន។
តាមទស្សនៈនៃវិទ្យុសកម្មទីផ្សារអាស៊ាន កម្ពុជាក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ាន និងជាហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ទទួលបានគោលនយោបាយអនុគ្រោះសម្រាប់ទំនិញ សេវាកម្ម និងករវិនិយោគក្នុងតំបន់អាស៊ានហើយជាវេទិការដ៏សំខាន់សម្រាប់សហគ្រាសក្នុងការចូលទៅក្នុងទីផ្សារអាស៊ាន។
បើទោះជាយោងតាមទិន្នន័យជំរឿនចុងក្រោយបង្អស់របស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ប្រជាជនសរុបមានត្រឹមមានត្រឹមតែ ១៧,២៨ លាននាក់ ប៉ុន្តែចំនួនប្រជាជនសរុបក្នុងតំបន់អាស៊ានកើនឡើងដល់ ៦៨០ លាននាក់ស្មើនឹងប្រមាណ៩%នៃចំនួនសរុបរបស់ពិភពលោកជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៣ លើពិភពលោក និងស្មើនឹងពាក់កណ្ដាលនៃចំនួនប្រជាជនរបស់ប្រទេសចិនតាមវិធីនេះសក្ដានុពលទីផ្សារដ៏ធំបានទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើនឡើងមកតាំងទីលំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយបន្ទាប់មកពង្រីកទៅក្នុងទីផ្សារអាស៊ានទាំងមូល។
យោងតាមការព្យាករណ៍ចុងក្រោយបំផុតដែលចេញផ្សាយដោយ IMF ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ អត្រាកំណើន GDP ជាក់ស្ដែងដែលបានព្យាករណ៍របស់បណ្ដាប្រទេសអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ជាទូទៅគឺខ្ពស់ជាងប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍ និងកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នានេះអាស៊ាននឹងនៅក្នុងតែជាក្បាលម៉ាស៊ីនដ៏សំខាន់សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនៅក្នុងឆ្នាំអនាគត។
Data Source：Euromonitor
យោងតាមទិន្នន័យរបស់ Euromonitor GDP របស់អាស៊ាននឹងឡើងដល់ ៣.៨ ពាន់ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ៥ លើពិភពលោកចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ ២០២៣ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបបន្ទាប់បន្សំ (GDP) ជាដុល្លារអាមេរិក នឹងមានអត្រាកំណើនប្រចាំឆ្នាំ (CAGR) ៥.២%។ វាស្ថិតនៅលំដាប់ទីពីរបន្ទាប់ពីប្រទេសចិន និងឥណ្ឌាក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ច Top 10 និងខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគពិភពលោក ៤.៣%។
Data Source：ASEAN Secretariat and ASEAN 10+3 Macroeconomic Research Office
លើសពីនេះ ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងនាមជាអ្នកចូលរួមដ៏សំខាន់នៅក្នុងគំនិតផ្ដួចផ្ដើម “ខ្សែរក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយ” របស់ប្រទេសចិនកំពុងក្លាយជាតំណដ៏សំខាន់មួយនៅអាស៊ីកណ្ដាល អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងសូម្បីតែខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាបានបន្តរក្សារជំហរឈានមុខគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាមួយនឹងការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័នការបន្តលំហូរនៃការវិនិយោគពីបរទេស និងការអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័សនៃឧស្សាហកម្មផលិត និងសេវាកម្មកម្បុជាកំពុងក្លាយជាសមាជិកដ៏សំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ ទន្ទឹមនឹងនោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាផ្ដល់នូវឱកាសអាជីវកម្មកាន់តែសម្បូរបែបសម្រាប់អ្នកវិនិយោគសកល ដែលបង្ហាញពីសក្តានុពលទីផ្សារដ៏ធំ និងតម្លៃនៃការវិនិយោគ។
ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទនៃការធ្វើពិពិធកម្មបន្តិចម្ដងៗ និងវិមជ្បការនៃខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល ប្រទេសកម្ពុជាក្នុងនាមជាមូលដ្ឋានផលិតកម្មដែលកំពុងរីកចម្រើន កំពុងផ្ដល់វេទិកាដ៏ល្អសម្រាប់ក្រុមហ៊ុននានាក្នុងការស្វែងរកទីផ្សារថ្មី និងធ្វើឱ្យបណ្ដាញផលិតកម្មក្នុងតំបន់កាន់តែប្រសើរឡើង។ វិនិយោគិនអាចប្រើប្រាស់បានពោរពេញនូវការចំណាយប្រតិបត្តិការ និងភាគលាភគោលនយោបាយទាបរបស់កម្ពុជា ដើម្បីបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលផ្គត់ផ្គង់បណ្ដាញតភ្ជាប់ប្រទេសចិន អាស៊ាន និងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកធំៗ ហើយសម្រេចបានសមារណកម្មធនធានឆ្លងតំបន់ និងការពង្រីកទីផ្សារ។
២. គោលនយោបាយវិនិយោគបរទេសបើកចំហខ្ពស់ បន្តបង្កើនភាពទាក់ទាញ នៃការវិនិយោគបរទេសរបស់កម្ពុជា
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងតែស្វាគមន៍យ៉ាងកកក្ដៅចំពោះវិនិយោគិនបរទេសហើយបានផ្សព្វផ្សាយនូវគោលនយោបាយជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍របស់អ្នកវិនិយោគ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសជិតខាង ភាពជាម្ចាស់របស់បរទេសដែលអាចបត់បែនបានរបស់កម្ពុជា និងគោលនយោបាយវិនិយោគបរទេសបើកចំហខ្ពស់កំពុងធ្វើឱ្យមានការពេញនិយមក្នុងចំណោមផលិតកម្មដែលពឹងផ្អែកលើកម្លាំងពលកម្ម។ ទទួលបានកាពេញចិត្តពីអ្នកចាប់ផ្ដើមអាជីវកម្ម និងវិនិយោគិនអន្តរជាតិដែលផ្ដល់តម្លៃលើភាពងាយស្រួលនៃនយោបាយ។
ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកយ៉ាងទូលំទូលាយសម្រាប់ការទូទាត់ និងអនុវត្តគោលនយោបាយវិនិយោគបរទេសបើកចំហ និងគោលនយោបាយប្ដូរប្រាក់បរទេសសេរី ដែលអនុញ្ញាតឱ្យប្រាក់ចំណេញសាជីវកម្មដើមទុន និងភាគលាភអាចផ្ទេរបានដោយសេរី ដោយហេតុនេះផ្ដល់ឱ្យអ្នកវិនិយោគនូវបរិយាកាសពាណិជ្ជកម្មឆ្លងព្រំដែនកាន់តែងាយស្រួល និងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវសាច់ប្រាក់ងាយស្រួលដើមទុនហានិភ័យរូបិយប័ណ្ណសាជីវកម្ម ផ្ទុយទៅនឹងគោលនយោបាយនៅប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសថៃ ដែលមានការរឹតបន្តឹងបន្ថែមទៀតលើលំហូរមូលធន និងកម្មសិទ្ធិបរទេស។
យោងតាមរបាយការណ៍សាធារណៈរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានឱ្យដឹងថា ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) របស់កម្ពុជាបានកើនឡើងដល់ ៤៨.៤ ពាន់លានដុល្លារនៅចន្លោះឆ្នាំ ២០១៨ និងឆ្នាំ ២០២៣។
៣. ភាគលាភនៃការចំណាយប្រតិបត្តិការទាប និងប្រជាជនវ័យក្មេងមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចដ៏អស្ចារ្យ
ទិន្នន័យបង្ហាញថាចំនួនប្រជាជនសរុបក្នុងតំបន់អាស៊ានមានលើសពី ៦៧០ លាននាក់ក្នុងនោះយុវជនក្រោមអាយុ ៣៥ឆ្នាំ មានចំនួនជាង ៦០% នៃចំនួនប្រជាជនសរុបដែលមានទំហំប្រជាជនដ៏ធំរបស់ខ្លួន និងរចនាសម្ព័ន្ធយុវជនផ្ដល់ឱ្យអាស៊ាននូវសក្ដានុពលនៃការប្រើប្រាស់ខ្លាំង និងអត្ថប្រយោជន៍កម្លាំងពលកម្ម។
យោងតាមលទ្ធផលជំរឿនបឋមរបស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ប្រជាជនជាតិរបស់កម្ពុជាមានចំនួន ១៧,២៨ លាននាក់ ក្នុងនោះប្រហែល ៦០% មានអាយុក្រោម ៣៥ឆ្នាំ ហើយអត្រាចូលរួមកម្លាំងពលកម្មមានប្រហែល ៨០% សមាមាត្រប្រជាជននេះផ្ដល់ឱ្យកម្ពុជានូវធនធានការងារគ្រប់គ្រាន់ ក៏ជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ទីផ្សារអ្នកប្រើប្រាស់ក្នុងស្រុក និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
យោងតាមទិន្នន័យរបស់ Euromonitor ការប្រើប្រាស់របស់អ្នកស្រុកអាស៊ាននឹងកើនឡើងដល់ ២.១ ពាន់ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ដែលស្មើនឹងប្រមាណ ៤% នៃចំនួនសរុបរបស់ពិភពលោក ដោយជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ៦ លើពិភពលោក ទីពីរបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក ចិន ជប៉ុន អាល្លឺម៉ង់ និងឥណ្ឌា។
ដោយវិនិច្ឆ័យជាបន្តបន្ទាប់តំបន់អាស៊ានកំពុងក្លាយជាមូលដ្ឋានផលិតកម្មជម្រើសសកល និងជាមជ្ឈមណ្ឌលប្រើប្រាស់ទីផ្សារដ៏សំខាន់ ក្នុងនាមជាសមាជិកអាស៊ានកម្ពុជាមិនត្រឹមតែមានគុណសម្បត្តិពិសេសទីតាំង និងគោលនយោបាយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានបរិយាកាសប្រតិបត្តិការដែលមានតម្លៃទាបផងដែរ និងប្រជាជនវ័យក្មេងថាមពលប្រើប្រាស់ដ៏ខ្លាំងនាពេលអនាគតគឺមានភាពទាក់ទាញខ្លាំងចំពោះវិនិយោគិន។
បើធៀបនឹងប្រទេសជិតខាងដូចជាថៃ និងវៀតណាម កម្ពុជាមានគុណសម្បត្តិយ៉ាងសំខាន់ក្នុងផ្នែកកម្លាំងពលកម្មវ័យក្មេង ថ្លៃដី និងតម្លៃប្រតិបត្តិការផ្សេងទៀតគឺទាបជាងប្រទេសទាំងពីរ អ្វីដែលខុសគ្នានេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាជាជម្រើសដ៏ល្អសម្រាប់អ្នកវិនិយោគបរទេស សហគ្រាសដែលកំពុងស្វែងរកប្រតិបត្តិការដែលមានតម្លៃទាប។
Data Source：Time Doctor
តម្លៃដីឧស្សាហកម្មរបស់កម្ពុជានឹងកើនឡើងក្នុងកម្រិតមធ្យមក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ ភាគច្រើនដោយសារការផ្គត់ផ្គង់ដីគ្រប់គ្រាន់របស់កម្ពុជា និងសួនឧស្សាហកម្មដែលនៅតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលអភិវឌ្ឍន៍ ជាពិសេសនៅតំបនើជុំវិញទីក្រុងភ្នំពេញ និងខេត្តព្រះសីហនុ អ្នកវិនិយោគនៅតែអាចស្វែងរកអចលនទ្រព្យតម្លៃទាបបាន។
ផ្ទុយទៅវិញ តម្លៃដីឧស្សាហកម្មក្នុងប្រទេសវៀតណាម និងថៃបានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង វៀតណាមបានទទួលផលពីការហូរចូលនៃការវិនិយោគ ផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើននៃតម្លៃដីឧស្សាហកម្មនៅទីផ្សារបឋមនៅភាគខាងជើង ដូចជាទីក្រុងហាណូយ Haiphong, Bac Ninh, Hai Duong, Hung Yen បានកើនឡើង ៧.៨% ដល់ ១៣៣ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។ តម្លៃដីឧស្សាហកម្មនៅក្នុងទីផ្សារដូចជាទីក្រុងហូជីមិញ Binh Duong, Dong Nai និង Long An នៅភាគខាងត្បូងបានកើតឡើង ២.៤% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ឈានដល់ ១៨៩ ដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។ ប្រទេសថៃពឹងផ្អែកលើគោលនយោបាយដូចជាច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ច (EEC) ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ដែលហេដ្ឋារចនាសម្ព័នរបស់ខ្លួនមានភាពពេញលេញខ្ពស់ ហើយតម្លៃឧស្សាហកម្មបន្តកើនឡើង ដោយការកើនឡើងនេះបានកើនដល់ជាង ៦% នៅក្នុងតំបន់មួយចំនួន។
សរុបមក កម្ពុជាកំពុងទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ពីអ្នកវិនិយោគកាន់តែច្រើនឡើងៗ ដោយសារតម្លៃដីទាប និងតម្លៃពលកម្មទាប។ គុណសម្បត្តិទាំងនេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាគោលដៅវិនិយោគដ៏ទាក់ទាញកាន់តែខ្លាំង និងទីផ្សារអាស៊ីអាគ្នេយ៍ចំពេលមានការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក។
៤. កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាច្រើននាំមកនូវភាគលាភពន្ធ និងជំរុញការពង្រីកពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសរបស់កម្ពុជា
រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចុះហត្ថលេខាយ៉ាងសកម្មនូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេស និងតំបន់ជាច្រើន ហើយទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធសំខាន់ៗនេះបានផ្ដល់ការគាំទ្រយ៉ាងរឹងមាំសម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងរបស់ខ្លួននៅក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ ដែលអនុញ្ញាតិឱ្យកម្ពុជាធ្វើសមាហរណកម្មកាន់តែល្អប្រសើរក្នុងទីផ្សារអាស៊ាន និងខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក ពង្រីកឱកាសពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគអន្តរជាតិ។
ក្នុងបរិបទនៃសេដ្ឋកិច្ចសកល ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់មួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍បន្តិចម្ដងៗ ដោយទាញយកផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម។
ទិន្នន័យបង្ហាញថា ទំហំនាំចូល និងនាំចេញរបស់អាស៊ានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ លើពិភពលោក ហើយអតិរេកពាណិជ្ជកម្មរបស់វាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៤ នៅលើពិភពលោក។ តាមទស្សនៈនៃរចនាសម្ព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មបរទេសអតិរេករបស់អាស៊ានភាគច្រើនបានមកពីឧបករណ៍មេកានិច និងអគ្គិសនីវាយនភ័ណ្ឌ និងផលិកផលកសិកម្ម ខណៈដែលឱនភាពរបស់វាភាគច្រើនបានមកពីថាមពលរ៉ែ ផលិតផលគីមី និងលោហៈ។ តាមទស្សនៈនៃរចនាសម្ព័ន្ធប្រទេសពាណិជ្ជកម្ម លើកលែងតែក្នុងអាស៊ាន ការនាំចេញកំពូលទាំងបីគឺចិន សហរដ្ឋអាមេរិក និងជប៉ុន។ ដែលនាំចូលកំពូលទាំងបីគឺចិន សហរដ្ឋអាមេរិក និងកូរ៉េខាងត្បូង។
កម្ពុជាមានវឌ្ឍនភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងការកាត់បន្ថយរបាំងពាណិជ្ជកម្ម និងការពង្រីកការចូលប្រើប្រាស់ទីផ្សារតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយសេដ្ឋកិច្ច និងតំបន់សំខាន់ៗទាំងនេះយោងតាមទិន្នន័យចេញផ្សាយដោយអគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា ទំហំពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាកំពុងបន្តពង្រីក។
ក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២៤ ទំហំពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាឈានដល់ ៤០.៩៤ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ១៦.៤% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ការនាំចេញឈានដល់ ១៩.៨៣ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ១៧% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ការនាំចូលឈានដល់ ២១.១១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ១៥.៩% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ទំហំពាណិជ្ចកម្ពុជា-ចិនសម្រចបាន ១១.១៥ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ២២.៥% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសចិនឈានដល់ ១.២៨ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ២០.៨% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ និងការនាំចូលរបស់របស់កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសចិនឈានដល់ ៩.៨៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ២២.៧% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ប្រទេសចិននៅតែជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។
សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទីពីរបស់កម្ពុជា ដែលទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកឈានដល់ ៧.៨ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ១០.៣% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកឈានដល់ ៧.៦១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ១០.៣% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ និងការនាំចូលរបស់កម្ពុជាពីប្រទេសសហរដ្ឋអាមេរិកឈានដល់ ១៩០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកកើនឡើង ៦.៧% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ដៃគូពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ៗផ្សេងទៀតរបស់កម្ពុជារួមមានប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដូចជាវៀតណាម ថៃ ជប៉ុន កាណាដា និងអេស៉្បាញ ព្រមទាំងទីផ្សារអន្តរជាតិសំខាន់ៗផ្សេងទៀតជាមួយនឹងការកែលម្អជាបន្តបន្ទាប់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឆ្លងកាត់ព្រំដែនទីតាំងរបស់កម្ពុជាក្នុងខ្សែរសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោកបានប្រសើរឡើងបន្តបន្ទាប់។
៥. ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងឧស្សាហកម្មត្រូវបានកែកម្អជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និតជាមួយទីផ្សារអាស៊ាន
របាយការណ៍វឌ្ឍនភាពសម្រាប់ឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤ ដែលចេញផ្សាយដោយក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូនកម្ពុជា បានលើកឡើងថាការផ្តោតសំខាន់នៃយុទ្ធសាស្ត្រអភិវិឌ្ឍន៍ផ្លូវដែករបស់កម្ពុជាគឺ ការកែកម្អផ្លូវដែកដែលមានស្រាប់ទៅជាផ្លូវរថភ្លើងល្បឿនលឿន និងអភិវិឌ្ឍន៍ផ្លូវរថភ្លើងថ្នីក្នុងពេលតែមួយ។ ផែនការនេះពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងផ្លូវដែកសរុបចំនួន ៨ ជាមួយនឹងការវិនិយោគសរុបប្រមាណ ១០០.១ ពាន់លានដុល្លារ។
កាលពីថ្ងៃ ២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការនូវក្រុមហ៊ុន China Road and Bridge Engineering Co., Ltd. (CRBC) ដើម្បីសិក្សាពីលទ្ធភាពនៃរថភ្លើងល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ប៉ោយប៉ែត គម្រោងនេះនឹងតភ្ជាប់រាជធានីភ្នំពេញជាមួយខេត្តកំពង់ធំ សៀមរាប និងបន្ទាយមានជ័យ ការតភ្ជាប់នឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវប្រសិទ្ធភាពដឹកជញ្ជូនរបស់កម្ពុជា និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងថៃ។
ផ្លូវដែកនេះក៏នឹងក្លាយជាផ្នែកសំខាន់នៃផ្នែកអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៃគម្រោងផ្លូវដែក Pan-Asian តភ្ជាប់ប្រព័ន្ធផ្លូវដែករវាងកម្ពុជា និងថៃ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនដ៏សំខាន់មួយតភ្ជាប់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងចិន។
បន្ថែមពីលើនេះផ្លូវល្បឿនលឿនតភ្ជាប់ពីភ្នំពេញទៅក្រុងបាវិតជាប់ព្រំដែនវៀតណាមក៏កំពុង សាងសង់ផងដែរ។
ជារួម ដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃការចំណាយនៃប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោករបស់កម្ពុជា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ឱ្យដំណើរការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏ទូលំទូលាយ។
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ ដែលរៀបនឹងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ មានសមត្ថភាពផ្ទុកអ្នកដំណើរបានរហូតដល់ ៥០ លាននាក់ តួលេខនេះបង្ហាញពីការលោតផ្លោះយ៉ាងខ្លាំងនៃសមត្ថភាពដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាសរបស់កម្ពុជា ហើយក៏បង្ហាញពីសក្តានុពលរបស់ខ្លួនក្នុងការក្លាយជាកំពង់ផែអាកាសចរណ៍លំដាប់ពិភពលោកផងដែរ។ នៅពេលអនាគត កម្ពុជានឹងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយគ្រប់ផ្នែកនៃពិភពលោក កម្ពុជាក៏នឹងកាន់កាប់មុខតំណែងដ៏សំខាន់មួយបន្ថែមទៀតនៅក្នុងបណ្តាញអាកាសចរណ៍ពិភពលោក។
ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាសរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់កម្ពុជា នឹងបើកច្រកទឹករវាងកំពង់ផែភ្នំពេញ និងកំពង់ផែកែប បន្ទាប់ពីសាងសង់រួចរាល់ ដោយសម្រេចបាននូវសមាហរណកម្មនៃការដឹកជញ្ជូនតាមដងទន្លេ សមុទ្រ និងផ្លូវគោក។ ដែលនឹងផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពនៃការពឹងផ្អែកយូរអង្វែងរបស់កម្ពុជាលើកំពង់ផែសមុទ្រវៀតណាម ជួយឱ្យកម្ពុជាបង្កើតការតភ្ជាប់ជាមួយដៃគូពាណិជ្ជកម្មជុំវិញពិភពលោក កាត់បន្ថយការតភ្ជាប់ឆ្លងកាត់ និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពពាណិជ្ជកម្ម។
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់កម្ពុជាកំពុងមានការអភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័ស គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធខ្នាតធំមួយចំនួនត្រូវបានចាប់ផ្តើម និងបញ្ចប់ជាបណ្តើរៗ គម្រោងទាំងនេះមិនត្រឹមតែធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវបណ្តាញគមនាគមន៍របស់កម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចនាពេលអនាគតរបស់កម្ពុជា។ ជាមួយនឹងការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវគោក និងផ្លូវអាកាសរបស់កម្ពុជា កម្ពុជានឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងដំណើរការសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងផ្តល់ឱកាសកាន់តែច្រើនសម្រាប់អ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុក និងបរទេស។
សរុបមក ជាមួយនឹងទីតាំងភូមិសាស្រ្តអំណោយផល បរិយាកាសធុរកិច្ចបើកចំហ និងការគាំទ្រគោលនយោបាយដ៏រឹងមាំ ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយទៅជាគោលដៅពេញចិត្តសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនជាច្រើនដែលចូលមកកាន់ទីផ្សារអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងពិភពលោក។ នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាស៊ីអាគ្នេយ៍បន្តកើនឡើង ហើយសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់កាន់តែស៊ីជម្រៅ ប្រទេសកម្ពុជាដែលជាច្រកទ្វារទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍នឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់កាន់តែខ្លាំងឡើងនៅក្នុងសង្វាក់ឧស្សាហកម្ម និងការផ្គត់ផ្គង់សកល។ សម្រាប់អាជីវកម្មដែលមានបំណងជោគជ័យក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ ការជ្រើសរើសកម្ពុជាជាមូលដ្ឋាន គឺពិតជាការសម្រេចចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយ ដើម្បីទទួលបានការប្រកួតប្រជែងនាពេលអនាគត។ តាមរយៈការបង្កើតវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងផ្តោតលើតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ អាជីវកម្មនឹងអាចទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ក្នុងតំបន់យ៉ាងពេញលេញ ចាប់យកឱកាសរីកចម្រើនជាសកល និងបើកឱកាសទីផ្សារកាន់តែទូលំទូលាយ។
ក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុនមូលបត្រដ៏ទូលំទូលាយមួយ ខេមបូឌា ស៊ីឃ្យួរឹធី ភីអិលស៊ី បានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការផ្តល់នូវសេវាកម្មដ៏ទូលំទូលាយសម្រាប់អាជីវកម្ម ដោយជួយពួកគេបង្កើតប្រតិបត្តិការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងធ្វើស្តង់ដារដំណើរការចុះបញ្ជី។ ចាប់ពីការបង្កើតក្រុមហ៊ុនដំបូងរហូតដល់ការរៀបចំសម្រាប់ការចុះបញ្ជី យើងផ្តល់ជូននូវការណែនាំ និងការប្រឹក្សាប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ ដើម្បីធានាបាននូវការអនុលោមតាមតម្រូវការបទប្បញ្ញត្តិ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ យើងជួយអាជីវកម្មក្នុងការបង្កើតផែនការហិរញ្ញប្បទាននាពេលអនាគត ដោយគាំទ្រពួកគេក្នុងការសម្រេចបាននូវកំណើនប្រកបដោយចីរភាពនៅក្នុងទីផ្សារមូលធនរបស់កម្ពុជា។
អំពី ក្រុមហ៊ុន ខេមបូឌា ស៊ីឃ្យួរឹធី ម.ក៖
ក្រុមហ៊ុន ខេមបូឌា ស៊ីឃ្យួរឹធី ម.ក គឺជាក្រុមហ៊ុនធានាទិញមូលបត្រដែលទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណពេញលេញដំបូងគេនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលផ្តោតលើធនាគារវិនិយោគជាអាជីវកម្មចម្បងចាប់តាំងពីកំណែទម្រង់ និងការបើកផ្សារមូលបត្រមក។ ក្រុមហ៊ុនបានទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណសំខាន់ៗក្នុងការប្រកបអាជីវកម្មក្នុង វិស័យមូលបត្រចេញដោយនិយ័តករមូលបត្រកម្ពុជា (ន.ម.ក) រួមមានអាជីវកម្មធានាទិញមូលបត្រ ជួញដូរមូលបត្រជើងសា ការផ្តល់ប្រឹក្សាវិនិយោគក្នុងវិស័យមូលបត្រនិងអាជីវកម្មហិរញ្ញវត្ថុប្រហាក់ប្រហែលផ្សេងទៀតដែលធ្វើឱ្យក្រុមហ៊ុននេះក្លាយជាក្រុមហ៊ុនធានាទិញមូលបត្រដំបូងគេក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលមានសមត្ថភាពផ្តល់ សេវាជូនវិនិយោគិនទាំងអ្នកទិញនិងអ្នកលក់។
ក្រុមហ៊ុន ខេមបូឌា ស៊ីឃ្យួរឹធី ម.ក ផ្តល់ជូនអតិថិជននូវសេវាកម្មជាច្រើន រួមទាំងការណែនាំពីការបោះផ្សាយដំណាក់កាលមុនការចុះបញ្ជី ការរួមបញ្ចូលគ្នា និងការទិញយក ប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ការប្រឹក្សា សាជីវកម្ម ការរៀបចំអភិបាលកិច្ចសាជីវកម្ម និងសេវាធានាទិញមូលបត្រ ដើម្បីជួយក្រុមហ៊ុនបោះផ្សាយក្នុងការកៀរគរមូលនិធិតាមរយៈការបោះផ្សាយមូលបត្រកម្មសិទ្ធិ ឬមូលបត្របំណុលជាសាធារណៈ។ ក្រុមហ៊ុនក៏ផ្តល់ជូនភ្នាក់ងារដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការស្នើសុំអត្តសញ្ញាណវិនិយោគិន និងការបើកគណនីជួញដូរមូលបត្រផង ដែរ។
លើសពីនេះ ក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាកម្មដែលមានអត្ថប្រយោជន៍ដូចជា សេវាកម្មជើងសាមូលបត្រសម្រាប់ការជួញដូរនៅទីផ្សារមូលបត្រ រួមទាំងការផ្តល់សេវាកម្មប្រឹក្សាយោបល់លើការវិនិយោគ។ វាក៏ជួយសម្រួលដល់ផែនការវិនិយោគរួម ការផ្តល់មូលនិធិ និងការវិនិយោគមុនដំណាក់ IPO និងអចលនទ្រព្យដោយបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយដៃគូក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកដែលមានបទពិសោធន៍អាជីវកម្មយ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងវិស័យទាំងនោះផង ដែរ។
ក្នុងនាមជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយដ៏សំខាន់មួយនៃទីផ្សារមូលធនកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន ខេមបូឌា ស៊ីឃ្យួរឹធី ម.ក ប្តេជ្ញាខិតខំជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ទីផ្សារមូលធន ដោយមានការគាំទ្រពីរាជរដ្ឋាភិបាល ក្រុមហ៊ុនក៏បានរៀបចំវេទិកាកំពូលទីផ្សារមូលធនលើកទីមួយរបស់កម្ពុជាកាលពីខែ សីហា ឆ្នាំ ២០២៤ កន្លងទៅនេះដោយទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគអន្តរជាតិមកកម្ពុជា ទន្ទឹមនឹងការជួយដល់អាជីវកម្មក្នុងស្រុកក្នុងការប្រមូលមូលនិធិប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។